سعید سپاهی یکی از طلبه های ۱۶ ساله بازداشتی مدرسه دینی پشامگ راسک پس از ۳۱ روز بازداشت آزاد شد
سهشنبه ۱۵ خرداد ماه ۱۴۰۳، سعید سپاهی ۱۶ ساله فرزند دوست محمد ساکن روستای رمین از توابع چابهار و یکی از طلبه های بازداشت شده مدرسه دینی انوارالحرمین روستای پشامگ راسک که در تاریخ ۱۴ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳، به ظن همسو بودن با فرقه های مسلح بازداشت شده بود پس از یک ماه از زندان مرکزی زاهدان آزاد شد.
سعید سپاهی از عوامل و پشتیبانی کنندگان فرقه مسلح «جیش العدل» معرفی شده بود که در عملیات های این فرقه در ۲۴ آذر ماه ۱۴۰۲ و ۱۶ فروردین امسال نقش داشتند، در روستای پشامگ بازداشت شدند، اما پس از تحقیقات مشخص شد این گزارش نادرست بوده.
کشته شدن عبدالمالک بامزی یک شهروند بلوچ توسط افراد مسلح ناشناس با سلاح سرد در چابهار
روز شنبه ۱۲ خرداد ماه ۱۴۰۳، یک شهروند بلوچ در شهر چابهار توسط افراد مسلح ناشناس با سلاح سرد چاقو و جسمی سخت از ناحیه سر بشدت مجروح شده و جان خود را از دست داد.
هویت این شهروند، «عبدالمالک بامری» ۲۰ ساله فرزند خانمحمد اهل روستای گونیچ واقع در دهستان کارواندر از توابع شهرستان خاش عنوان شده است.
یک منبع مطلع در این مورد گفت:«روز شنبه این شهروند به همراه دو تن از دوستان خود در شهر چابهار توسط افراد مسلح ناشناس مورد حمله قرار گرفته که همراهان وی موفق به فرار شدهاند و وی با ضربات چاقو و جسمی سخت توسط افراد ناشناس بشدت مجروح شده و جان خود را از دست داده است.»
از هویت ضاربان تا لحظه تنظیم خبر اطلاعی در دسترس نیست عنوان شده انگیزه قتل انتقام بوده است.
شامگاه روز دوشنبه ۱۴ خرداد ماه ۱۴۰۳، دو نفر از اعضای فرقه جیش العدل به نامهای عبدالغفورشه بخش مینگل ۲۸ ساله فرزند عبدالرحمن و یحیی محمدزهی حدودا ۲۶ ساله فرزند رمضان هر دو اهل زاهدان و ساکن منطقه مرزی تفتان پاکستان ترور شدند.
امروز پنجشنبه ۱۷ خرداد ۱۴۰۳ش، ۲۸ پروژه آب و برق به ارزش ۲۰ هزار میلیارد تومان، با حضور هیئت دولت و وزیر نیرو در استان سیستان و بلوچستان افتتاح و به بهره برداری رسید.
بر این اساس، چهار پروژه طرح تأمین آب زاهدان و سیستان از سه راهی دشتک به منظور رفع مشکل تأمین آب شرب این مناطق، آبرسانی و رفع تنش آبی از ۷۵ روستا در قالب جهاد آبرسانی و تصفیهخانه مجتمع ۳۱۵ روستایی تلنگ، پلان و پیرسهراب، ایستگاه پمپاژ شماره B فاضلاب شهر چابهار و توسعه شبکه فاضلاب، ایستگاه پمپاژ شماره D فاضلاب شهر کنارک و توسعه شبکه فاضلاب به بهره برداری رسید.
از دیگر پروژههای صنعت آب و برق استان سیستان و بلوچستان آبگیری سد مخزنی «شهریکور» جهت مصارف کشاورزی و افتتاح طرح آبرسانی اضطراری از سد کهیر به ۴۰ روستای پایین دست و طرح آبرسانی به شهرهیدوچ از سد ماشکید علیا و ایستگاه پمپاژ هزار و ۱۰۰ لیتر بر ثانیهای به همراه اجرای حدود ۲۰ کیلومتر خط لوله برای آبرسانی از آب شیرین کن هامون هیرمند به منطقه سیستان است.
علاوه بر افتتاح پروژههای بزرگ و مهم صنعت آب، نیروگاه بادی ۵۰ مگاواتی مپنا موسوم به میل نادر و نیروگاه مقیاس متوسط زاهدان (واحدهای گازی زاهدان ۱ تا ۳) در دولت سیزدهم به بهره برداری رسید.
در این سفر استانی همچنین ۱۵ پروژه مربوط به شرکت برق منطقهای استان از جمله احداث خطوط اسپکه- نیکشهر (قطعه دوم) و خاش به خاش ۲، افزایش ظرفیت پستهای چاه کیچی، سراوان، دامن، سرباز، جالق، چابهار ۲۳۰، جبرآباد، میل نادر، زابل ۱، زابل ۲، کهیر، نیروگاه گازی زاهدان افتتاح شد.
در سفر هیئت دولت به استان سیستان و بلوچستان، در کنار افتتاح پروژههای بزرگ و مهم صنعت آب و برق منطقهای، طرحها و پروژههای توزیع برق شامل برق رسانی و توسعه شبکه برق روستایی، اصلاح و بهینه سازی و رفع افت ولتاژ و برقرسانی به چاههای آب طرح اضطراری (چاههای آبخوانهای شرقی، بندان و دشتک) افتتاح شدند
راه توسعه و پیشرفت سیستان و بلوچستان با تمام سختی هایی که توسعه پایدار دارد به تدریج هموار شده است، اجازه ندهیم لگور ها و مزدوران خارجی و مسلمین اهل تفرقی که ناخواسته بر اساس نقشه های پاکستان عمل می کنند مانع این توسعه شوند.
– من كان يقاتل في سبيل الوطن . فلم يعطيه الوطن اكثرمن متر من تراب ..
– ومن كان يقاتل في سبيل الله فله ما لا عين رأت و لا الأذن سمعت فشتات بين الثري والثريا
” جو وطن کے لیے لڑتا ہے، وطن اسےایک میٹر سے زیادہ زمین نہیں دے گا۔ جو شخص اللہ کی خاطر لڑے گا۔ اسے وہ کچھ ملے گا جو نہ کسی آنکھ نے دیکھا، نہ کسی کان نے سنا
شمالی غزہ کی پٹی میں جبالیہ کی لڑائی کے دوران 10 فوجی مارے گئے۔
صہیونی دشمن فوج کے ترجمان نے جبالیہ میں 98ویں ڈویژن کی جانب سے 20 دنوں کے دوران کیے گئے آپریشن کے دوران 10 فوجیوں کی ہلاکت کا اعلان کیا ہے۔
قابل ذکر ہے کہ قسام مجاہدین نے درجنوں اسنائپنگ کارروائیاں کیں، صیہونی ٹینکوں اور فوجیوں کے جہازوں کو تباہ اور نشانہ بنایا، دھماکہ خیز آلات کو اڑا دیا، پیدل فوج کو میزائلوں اور اینٹی پرسنل ڈیوائسز سے نشانہ بنایا اور متعدد فوجیوں کو ہلاک اور ان میں سے بعض کو گرفتار کر لیا۔ جبلیہ کی لڑائیوں کے دوران
عزالدین القسام بریگیڈز: القسام_بریگیڈز نے غزہ شہر کے الصابرہ محلے کے جنوب میں، کالجیٹ کالج کے قریب ایک صہیونی D9 بلڈوزر کو ٹینڈم شیل سے نشانہ بنایا۔
القسام مجاہدین غزہ کی پٹی کے جنوب میں واقع شہر رفح کے مشرق میں الشوکہ کے علاقے کے مشرق میں واقع “زلتا” موڑ کے قریب صہیونی فٹ فورس کے ایک بوبی پھنسے ہوئے مکان میں دھماکہ کرنے میں کامیاب ہو گئے۔
القسام بریگیڈز نے غزہ کی پٹی کے جنوب میں رفح شہر میں الشوکہ کے علاقے میں زلتا جنکشن کے قریب ال یاسین 105 شیل کے ساتھ D9 فوجی بلڈوزر کو نشانہ بنایا۔
القسام مجاہدین نے غزہ شہر کے الصابرہ محلے کے جنوب میں واقع یونیورسٹی کالج کے آس پاس کے علاقے میں ایک گھر کے اندر چھپی صہیونی فوج کو اینٹی پرسنل میزائل سے نشانہ بنانے میں کامیابی حاصل کی۔
سرهنگ “عليرضا دليري” در تشريح جزئيات اين خبر اظهار داشت: در پي اعلام يک مورد تيراندازي در يکي از خيابان هاي شهرستان ايرانشهر به سمت يک شهروند و ايجاد رعب و وحشت و متواري شدن عاملان آن، بلافاصله بررسي موضوع به صورت ويژه در دستور کار ماموران پليس شهرستان ايرانشهر قرار گرفت .
اين مقام انتظامي افزود: پس از حضور ماموران در محل و در بررسي هاي اوليه و تحقيقات محلي مشخص شد که افرادي به دليل اختلافات شخصي به سمت يکي از شهروندان با سلاح جنگي تيراندازي و از محل متواري شده اند.
جانشين فرمانده انتظامي استان سيستان و بلوچستان در پايان خاطر نشان کرد: ماموران پليس ايرانشهر با تحقيقات گسترده و اقدامات تخصصي در نهايت 4 نفر عاملان اين تيراندازي را شناسايي و در يک عمليات ضربتي در مخفيگاهشان در يکي از روستاهاي ايرانشهر دستگير و در بازرسي از مخفيگاه آنان يک قبضه سلاح کلت جنگي نيز کشف کردند.
اجراي طرح ارتقاء امنيت اجتماعي در ايرانشهر در مبارزه با سارقان مسلح و….
سرهنگ مهدی رشودی گفت: در راستاي طرح ارتقاء امنيت اجتماعي با هدف رضايتمندي شهروندان، ماموران انتظامي طي هفته گذشته، با رصد و اشراف اطلاعاتي در چند عمليات نسبت به شناسايي و دستگيري سارقان متواري اقدام کردند.
وي در ادامه افزود: طي شناسايي و رصد اطلاعاتي تعداد 8 سارق مسلح و عادي سابقه دار دستگير که در برابر ادله و مستندات تاکنون به 31 فقره انواع سرقت در نقاط مختلف شهرستان اعتراف که تحقيقات در خصوص کشف سرقت هاي احتمالي همچنان ادامه دارد.
سرهنگ “رشنودي” با اشاره به دستگيري 29 نفر معتاد متجاهر افزود: مامورين مبارزه با مواد مخدر شهرستان در اجراي اين طرح موفق شدند 24 کيلو مواد مخدر را کشف و از دستاوردهای دیگر توقيف ۱۹ دستگاه خودرو و موتورسیکلت پلاک مخدوش و فاقد پلاک بوده است.
فرمانده انتظامي شهرستان ايرانشهر در ادامه اين طرح در اجراي برخورد با جرائم خشن در سطح شهرستان، تصريح کرد: ماموران پليس شهرستان ايرانشهر یک نفر از عاملان شرارت و تيراندازي به سمت شهروندان را دستگير و همچنین 7 قبضه سلاح جنگي غير مجاز به همراه 125 فشنگي جنگي و يک قبضه نارنجک دستي کشف گرديد .
تعهد اشتغال در سیستان و بلوچستان تا پایان فروردین ۱۴۰۳ رشد ۱۰۶ درصدی داشت
مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی سیستان و بلوچستان: تا پایان فروردین ۱۴۰۳ اطلاعات ۳۸ هزار و ۱۳۳ نفر به عنوان شاغل جدید در سامانه رصد اشتغال به ثبت رسیده و رشد ۱۰۶ درصدی در تعهد اشتغال را نشان میدهد.
سال ۱۴۰۳ برش شهرستانی تعهد اشتغال بر اساس سه شاخص، نرخ بیکاری، GDP و جمعیت توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی انجام و از طریق دبیرخانه کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان ابلاغ شد.
ارائه: الله داد سراوانی در میان بلوچهای ایران و پاکستان و افغاتستان به بیش از یک زبان صحبت می شود که برخی از زبان های مهم به شرح زیر است.
در بلوچستان به طور کلی سه گویش زبان بلوچی وجود دارد.
اولین آن بلوچی غربی یا مکرانی نام دارد. زبان بلوچیگ در نزد تاریخ نگاران دری زبان به فهله ای، فهلوی که به پهلوی، پهلوانیگ و پارتی معروف است همان گونه که عربی به تازی شهرت داشته است و دری که امروزه به عنوان فارسی و تاجیکی معرفی می شود یاد شده است. ویژگی آن (پهلوی=بلوچی) این است که حروف خالص عربی ندارد و این مورد، خاصیت پهلوی است. در آن به جای «خو» «و» گفته می شود. و در کلماتی که «خ» می آید، «خ» انداخته می شود یا «ه» استفاده می شود. مثلاً خواب را واب و خان را هان می گویند.
گویش دیگر بلوچی، شرقی که گاهی اوقات سلیمانی هم خوانده می شود است. اشیا و افعال کلی آن تقریباً بلوچی خالص است و الباقی واژه های پنجابی، سندی و پشتو نیز به آن وارد شده اند که به این دلیل در آن نوعی سختی به وجود می آید.
مشخصه آن(سلیمانی) این است که صامت های اولیه ” ک، پ، ت، ٹ ” با انفجار خاصی تلفظ می شوند. اینها با صامت های هندی تفاوت زیادی دارند. با این حال، تفاوت زیادی بین دو گویش بلوچ وجود ندارد و بلوچ، زبان یکدیگر را درک می کند.
علاوه بر دو گویش فوق، بلوچ های رکشانی(رخشانی) به گویشی تقریبا متفاوت از بلوچ های مکرانی صحبت می کنند که به آن رکشانی (رخشانی) می گویند اما کلمات و لغات مشترک هستند.
زبان براهویی نیز در بلوچستان رایج است. بیشتر کلمات آن بلوچی، سندی و دری است. این(براهوئی) هم دو لهجه دارد. براهویی سراوانی، خالص است و در براهویی جهالاوانی، کلمات سندی وارد شده اند.
جتکی(جٹکی) که در کچهی صحبت می شود. زبان کچهی بسیار نزدیک به زبان سندی است. زبان کچهی در واقع شاخه ای از زبان سندی است. توسط جات(جاٹ) و برخی از قبایل بلوچ صحبت می شود.
کھترانی(خترانی) و جدگالی(جگدالی) در قسمتی از بلوچستان ایران صحبت می شود. این(جدگالی) شاخه ای از سندی است و بین جدگالی و سندی تفاوت لهجه ای وجود دارد.
به همین شکل، لاسی که در منطقه لسبیلا(Lasbela) صحبت می شود نیز شاخه ای از سندی است و به آن براهویی جدگالی نیز گفته می شود.
گویش دیگر، دهواری که شکل مخدوش دری است و برخی از کلمات آن از براهویی مشتق شده که در اصل سندی هستند !
دهواری در قرن هفدهم به براهویی معرفی شد و زبان امروزی براهویی از بسیاری از وام واژه های دهواری در واژگان خود استفاده می کند. به نوبه خود، براهویی به شدت بر زبان تأثیر گذاشته است که دهواری را تحت تأثیر شدید براهویی به گویش دری تبدیل کرده است. این امر باعث شده است که سخنرانان دهواری به دو گونه دهواری و براهویی و برخی به زبان بلوچی، اردو و حتی انگلیسی زبان تقسیم شوند. یک گویش جالب دیگر، گویش مکا آهنگران است. این گویش شکل وارونه ای از کلمات زبان های مختلف است.
پشتو در بلوچستان به ویژه در بلوچستان پاکستان صحبت می شود. برای این هم لهجه های زیادی وجود دارد. از جمله پشتو سندی.
پشتو را به سبک بلوچی صحبت می کنند. بین پشتو غلزائی ها و کاکرها تفاوت وجود دارد. به همین ترتیب دکی، بوری، ترنیاؤ لهجه های مختلف آن هستند.
جدای از این، در بلوچستان افرادی نیز هستند که زبانشان دری است و دو لهجه هم دارد. یکی دری افغانی و دیگری دری لهجه ی فارسی ایرانی که بیشتر در منطقه مکران صحبت می شود.
.حالا به بلوچ های لاسی زبان می رسیم، اگر به حقایق تاریخی نگاه کنیم، کلمه لاسی برای مردم ساکن در لسبیلا به کار رفته است و بلوچ هایی که به زبان لاسی صحبت می کنند در واقع از قبیله جدگال ملت بلوچ هستند و زبان لاسی در واقع همان زبان جدگالی است که هنوز در بلوچستان ایران نیز وجود دارد و همچنین اکثریت آنها در بلوچستان تحت اشغال ایران ساکن هستند و اگر به زبان لاسی امروزی لسبیلا و زبان جدگالی بلوچستان تحت اشغال ایران نگاه کنیم، تا حد زیادی شبیه به یکدیگر هستند و از طرفی بلوچ لاسی زبان به دلیل زندگی در لسبیلا و نزدیک بودن به سند، زبان لاسی شباهت زیادی به زبان سندی دارد،عده ای سعی کرده اند در همه جا زبان لاسی را به زبان سندی و بلوچ هایی که به این زبان تکلم می کنند را به ملت سندی پیوند دهند و شاید به دلیل همین امر و بحران کار روی ملت بلوچ متکلم به جدگالی در لسبیلا، نیروی ضد بلوچ کاملاً موفق بوده است و اکنون کار به جایی رسیده است که به نظر می رسد بلوچ لاسی زبان بیشتر از فرهنگ بلوچ، فرهنگ سندی را پذیرفته است.مثلاً حتی بزرگواران ما ترجیح می دهند به جای چادر شال بلوچی، یک اَجْرَک سندی به عنوان احترام به مهمان بدهند و به جای روز فرهنگ بلوچ، فعالیت های بیشتری در روز فرهنگ سندی از آنان دیده می شود.
بنابراین در بلوچستان به زبان های دری، تاجیکی، سندی، پنجابی و سرایکی و لاسی و کوردی نیز صحبت می شود
این می رساند که برای یک بلوچ مهم عقیده و دینش است نه زبان و نژادش. هویت یک بلوج اسلام است نه نژاد و زبان و سایر امور جاهلی که قومیت پرستان به آن دامن می زنند .
