به اطلاع عموم مردم دهستان ناهوک رسانده می‌شود: با توجه به جلسه انتظامات عیدگاه دهستان ناهوک(مورخه ۲۸ خرداد ۱۴۰۳)، موارد ذیل در پایان جلسه تصویب گردید. ۱- مراسم نماز عید قربان رأس ساعت ۵:۳۰ شروع و اقامه نماز عید رأس ساعت ۷:۰۰ انجام می‌شود.
سخنران اول مفتی سعید صاحب 25 دقیقه
سخنران دوم مفتی اسلام صاحب 20 دقیقه
سخنران آخر مولانا احمد الله صاحب مدیریت حوزه علمیه مظهر العلوم ناهوک
مسایل برگزاری نماز و اقامه نماز وخطبه مولانا احمد الله نصرتزهی صاحب
دعا مولانا ولی محمد صاحب ۲- کسانی که وسیله نقلیه دارند، برای رفت و برگشت با صبر و حوصله رانندگی کرده و جهت انتقال نمازگزاران به عیدگاه و بالعکس با انتظامات همکاری نمایند. ۳- با توجه به احتمال قطع اینترنت و کارتخوان‌ها، مردم عزیز برای کمک به عیدگاه و حوزه علمیه پول نقد همراه خود داشته باشند.
نمازگزاران محترم جهت رفاه خودتان سجاده همراه داشته باشید.
سیستان‌وبلوچستان پایین‌ترین نرخ طلاق در کشور را داراست
علی رحمتی مدیرکل ثبت‌احوال سیستان و بلوچستان گفت:
سیستان و بلوچستان کمترین نرخ ثبت طلاق در کشور را با ۷/۰ در هزار نفر را دارا است با این معنا که به‌ازای هر ۷ ازدواج یک واقعه طلاق در استان به ثبت رسیده است.
طول دوام زندگی مشترک در استان ۸/۷ سال است و میانگین سن طلاق در سیستان و بلوچستان در مردان ۵/۳۳ و در زنان ۷/۲۸ سال است.
در سال ۱۴۰۲ تعداد ۲۷ هزار و ۴۴۹ و در دوماهه ۱۴۰۳ تعداد ۳ هزار و ۷۸۹ واقعه ازدواج در استان به ثبت رسیده است.
صنایع‌دستی سیستان و بلوچستان قدمتی به بلندای تاریخ
صنایع‌دستی سیستان و بلوچستان قدمتی به بلندای تاریخ جهان و تمدن چندین هزارسالهٔ این صنایع دارد قدمت چندین هزارساله، تنوع صنایع‌دستی این منطقه، همواره موردتوجه گردشگرها قرار می‌گیرد.
امیر عدالتی معاون اداره کل صمت گفت: صنایع‌دستی استان که طبق نظر سازمان ملی استاندارد ایران مصوب شده است و از مهم‌ترین آنها به سفال کلپورگان بلوچستان، سکه دوزی بلوچ، سوزن‌دوزی بلوچ، خامه‌دوزی سیستان (خمک دوزی)، قالی سیستان، گلیم بلوچستان، حصیر سیستان، حصیر بلوچستان، قیچک بلوچستان، پلیواردوزی بلوچ نوعی گل‌دوزی روی پارچه، آینه‌کاری، سازهای سنتی قیچک بلوچستان، سازهای سنتی قیچک سیستان اشاره کرد.
در سال‌های گذشته بسیاری از آثار هنرمندان و صنعتگران استان، نشان مرغوبیت صنایع‌دستی یونسکو را از سازمان جهانی یونسکو دریافت کرده‌اند.
صنایع‌دستی در استان دارای جایگاه ویژه‌ای در میان مردم و به‌ویژه قوم‌ها و عشایر آن است. چرا که پس از کشاورزی و دامداری، این بخش سومین منبع درآمد مردم این منطقه در این دوران به شمار رفته است.
ارائه: الله داد سراوانی در میان بلوچهای ایران و پاکستان و افغاتستان به بیش از یک زبان صحبت می شود که برخی از زبان های مهم به شرح زیر است.
در بلوچستان به طور کلی سه گویش زبان بلوچی وجود دارد.
اولین آن بلوچی غربی یا مکرانی نام دارد. زبان بلوچیگ در نزد تاریخ نگاران دری زبان به فهله ای، فهلوی که به پهلوی، پهلوانیگ و پارتی معروف است همان گونه که عربی به تازی شهرت داشته است و دری که امروزه به عنوان فارسی و تاجیکی معرفی می شود یاد شده است. ویژگی آن (پهلوی=بلوچی) این است که حروف خالص عربی ندارد و این مورد، خاصیت پهلوی است. در آن به جای «خو» «و» گفته می شود. و در کلماتی که «خ» می آید، «خ» انداخته می شود یا «ه» استفاده می شود. مثلاً خواب را واب و خان را هان می گویند.
گویش دیگر بلوچی، شرقی که گاهی اوقات سلیمانی هم خوانده می شود است. اشیا و افعال کلی آن تقریباً بلوچی خالص است و الباقی واژه های پنجابی، سندی و پشتو نیز به آن وارد شده اند که به این دلیل در آن نوعی سختی به وجود می آید.
مشخصه آن(سلیمانی) این است که صامت های اولیه ” ک، پ، ت، ٹ ” با انفجار خاصی تلفظ می شوند. اینها با صامت های هندی تفاوت زیادی دارند. با این حال، تفاوت زیادی بین دو گویش بلوچ وجود ندارد و بلوچ، زبان یکدیگر را درک می کند.
علاوه بر دو گویش فوق، بلوچ های رکشانی(رخشانی) به گویشی تقریبا متفاوت از بلوچ های مکرانی صحبت می کنند که به آن رکشانی (رخشانی) می گویند اما کلمات و لغات مشترک هستند.
زبان براهویی نیز در بلوچستان رایج است. بیشتر کلمات آن بلوچی، سندی و دری است. این(براهوئی) هم دو لهجه دارد. براهویی سراوانی، خالص است و در براهویی جهالاوانی، کلمات سندی وارد شده اند.
جتکی(جٹکی) که در کچهی صحبت می شود. زبان کچهی بسیار نزدیک به زبان سندی است. زبان کچهی در واقع شاخه ای از زبان سندی است. توسط جات(جاٹ) و برخی از قبایل بلوچ صحبت می شود.
کھترانی(خترانی) و جدگالی(جگدالی) در قسمتی از بلوچستان ایران صحبت می شود. این(جدگالی) شاخه ای از سندی است و بین جدگالی و سندی تفاوت لهجه ای وجود دارد.
به همین شکل، لاسی که در منطقه لسبیلا(Lasbela) صحبت می شود نیز شاخه ای از سندی است و به آن براهویی جدگالی نیز گفته می شود.
گویش دیگر، دهواری که شکل مخدوش دری است و برخی از کلمات آن از براهویی مشتق شده که در اصل سندی هستند !
دهواری در قرن هفدهم به براهویی معرفی شد و زبان امروزی براهویی از بسیاری از وام واژه های دهواری در واژگان خود استفاده می کند. به نوبه خود، براهویی به شدت بر زبان تأثیر گذاشته است که دهواری را تحت تأثیر شدید براهویی به گویش دری تبدیل کرده است. این امر باعث شده است که سخنرانان دهواری به دو گونه دهواری و براهویی و برخی به زبان بلوچی، اردو و حتی انگلیسی زبان تقسیم شوند. یک گویش جالب دیگر، گویش مکا آهنگران است. این گویش شکل وارونه ای از کلمات زبان های مختلف است.
پشتو در بلوچستان به ویژه در بلوچستان پاکستان صحبت می شود. برای این هم لهجه های زیادی وجود دارد. از جمله پشتو سندی.
پشتو را به سبک بلوچی صحبت می کنند. بین پشتو غلزائی ها و کاکرها تفاوت وجود دارد. به همین ترتیب دکی، بوری، ترنیاؤ لهجه های مختلف آن هستند.
جدای از این، در بلوچستان افرادی نیز هستند که زبانشان دری است و دو لهجه هم دارد. یکی دری افغانی و دیگری دری لهجه ی فارسی ایرانی که بیشتر در منطقه مکران صحبت می شود.
.حالا به بلوچ های لاسی زبان می رسیم، اگر به حقایق تاریخی نگاه کنیم، کلمه لاسی برای مردم ساکن در لسبیلا به کار رفته است و بلوچ هایی که به زبان لاسی صحبت می کنند در واقع از قبیله جدگال ملت بلوچ هستند و زبان لاسی در واقع همان زبان جدگالی است که هنوز در بلوچستان ایران نیز وجود دارد و همچنین اکثریت آنها در بلوچستان تحت اشغال ایران ساکن هستند و اگر به زبان لاسی امروزی لسبیلا و زبان جدگالی بلوچستان تحت اشغال ایران نگاه کنیم، تا حد زیادی شبیه به یکدیگر هستند و از طرفی بلوچ لاسی زبان به دلیل زندگی در لسبیلا و نزدیک بودن به سند، زبان لاسی شباهت زیادی به زبان سندی دارد،عده ای سعی کرده اند در همه جا زبان لاسی را به زبان سندی و بلوچ هایی که به این زبان تکلم می کنند را به ملت سندی پیوند دهند و شاید به دلیل همین امر و بحران کار روی ملت بلوچ متکلم به جدگالی در لسبیلا، نیروی ضد بلوچ کاملاً موفق بوده است و اکنون کار به جایی رسیده است که به نظر می رسد بلوچ لاسی زبان بیشتر از فرهنگ بلوچ، فرهنگ سندی را پذیرفته است.مثلاً حتی بزرگواران ما ترجیح می دهند به جای چادر شال بلوچی، یک اَجْرَک سندی به عنوان احترام به مهمان بدهند و به جای روز فرهنگ بلوچ، فعالیت های بیشتری در روز فرهنگ سندی از آنان دیده می شود.
بنابراین در بلوچستان به زبان های دری، تاجیکی، سندی، پنجابی و سرایکی و لاسی و کوردی نیز صحبت می شود
این می رساند که برای یک بلوچ مهم عقیده و دینش است نه زبان و نژادش. هویت یک بلوج اسلام است نه نژاد و زبان و سایر امور جاهلی که قومیت پرستان به آن دامن می زنند .
