قانون اساسی ایران باید باعث رضایت عوام شود یا رضایت الله؟
چند وقت پیش یکی از علمای منطقه ما فرموده که قانون اساسی ایران باید تغییر کند، و این قانون اساسی باید طوری باشد که نارضایتی مردم ایجاد نشود و قانون باید به روز باشد، بفرمایید تغییر قوانین در چه صورت لازم است و باید چگونه تغییر کند؟
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله، و الصلاة و السلام علی رسول الله، و علی آله و صحبه ومن والاه
در پاسخ باید گفت:
اولاً این نکته بسیار مهم است که مبنای قانون و حکومت در اسلام، رضایت مردم نیست. چرا؟ چون رضایت مردم ممکن است بر پایه‌ی هوای نفس باشد، بر اساس شهوات، تمایلات شخصی، یا حتی اعتقادات باطل. خدای متعال در قرآن فرموده:﴿أَفَرَأَیْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ﴾ آیا ندیدی کسی را که خدای خود را هوای نفسش قرار داده است؟
بنابراین نمی‌توان گفت که چون مردم راضی نیستند، قانون باید تغییر کند. چه بسا مردم به فساد راضی باشند، به سکولاریسم یا حتی کفر گرایش داشته باشند. آیا باید رضایت آن‌ها ملاک قانون‌گذاری باشد؟ خیر.
مبنای قانون، شریعت اسلام است.
مبنای حکم، قرآن و سنت پیامبر است. این خداوند است که دانا، حکیم و رحیم است و از بندگان خود بهتر می‌داند که چه چیزی به نفع آن‌هاست. خداوند فرموده:﴿أَلَا یَعْلَمُ مَنْ خَلَقَ وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ﴾آیا کسی که آفریده، نمی‌داند؟ او لطیف و آگاه است.
پس اگر کسی بگوید «امارت اسلامی یا قانون دینی باید بر اساس خواست مردم تنظیم شود»، این سخن باطل است. رضایت خدا اصل است، نه رضایت مردم.
اما در مورد قانون اساسی ایران:
من به شخصه به‌طور کامل قانون اساسی ایران را مطالعه نکرده‌ام. اما باید تفکیک کرد:
اگر در این قانون، مواردی وجود دارد که منطبق با شریعت اسلام است، پس هیچ دلیلی برای تغییر آن نیست، بلکه باید حفظ شود.
اما اگر مواردی وجود دارد که بر خلاف قرآن و سنت است، آنگاه لازم است این موارد به صورت دقیق، با استناد، و از طریق اهل علم بررسی و مطرح شود.
اما کلی‌گویی که «قانون باید تغییر کند تا مردم راضی باشند و یا اینکه قانون گذاری قدیمی است» نادرست است و از نظر اسلام مردود است. مگر اسلام قوانینش برای 1400 سال پیش نیست؟ میشود گفت قانون الله که جاودانه است قدیمیست و باید تغییر کند؟! قطعا این حرف نادرست است.
والله أعلم
مولوی سید محمد رخشانی بادینی